Bệnh viêm nang lông là gì?
Viêm nang lông là tình trạng nang lông ở trên mọi vùng da trên cơ thể bị viêm nhiễm ( trừ lòng bàn tay và lòng bàn chân ). Mọi đối tượng bất kể nam nữ, già hay trẻ đều có nguy cơ bị viêm nang lông, đặc biệt là ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Bệnh này do nấm và vi khuẩn gây nên. Khi mới phát bệnh, xung quanh nang lông xuất hiện các búi nhỏ màu đỏ hoặc các vết mụn đầu trắng. Để lâu dài, vết nhiễm trùng lan rộng ra thành mảng tạo lên các vết loét trên da rất khó chịu.
Tuy không gây nguy hiểm cho tính mạng nhưng bệnh viêm nang lông lại đem lại nhiều cảm giác ngứa ngáy, đau rát rất khó chịu và còn làm người mắc tự ti về ngoại hình của bản thân nhất là khi tình trạng viêm trở nặng gây ra rụng tóc hói đầu và có thể để lại sẹo.
Nếu tình trạng viêm nhẹ bạn chỉ cần chăm sóc cẩn thận thì có thể khỏi sau vài ngày. Còn nếu tình trạng viêm nặng hoặc là tái phát thì bạn nên đi bệnh viện khám để được bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Ngoài ra nang lông còn có thể bị viêm sau khi tắm ở bể nước nóng. Đó là tình trạng viêm nhiễm gây ra bởi trực khuẩn mủ xanh. Khoảng 2 ngày sau khi ngâm bể nước nóng hoặc bể nước xoáy có thể xuất hiện các vết nhiễm trùng.
Nguyên nhân gây ra bệnh viêm nang lông
Tụ cầu khuẩn (vi khuẩn staphylococcus aureus ) là tác nhân chính gây nhiễm trùng nang lông. Bên cạnh đó virus và nấm cũng hoàn toàn có khả năng gây viêm nang lông hay ngoài ra còn có viêm từ lông mọc ngược.
Chỉ trừ lòng bàn tay/ bàn chân, môi và màng nhầy, niêm mạc vì không có nang lông nên những vùng da này không bị viêm nang lông, còn lại chúng có thể xuất hiện trên mọi vùng da đặc biệt là da đầu – nơi tập trung nhiều nang lông nhất.
- Viêm nang lông mặt: Nguyên nhân là do vi khuẩn gram âm hoặc nhiễm tụ cầu vàng…. Với biểu hiện đặc trưng là các nốt mụn, mụn đầu đen, mụn đầu trắng… Các nốt mụn có thể nằm rải rác hay tạo thành từng mảng rất khó chữa và dễ tái phát.
- Viêm nang lông tóc: người thường sống trong môi trường ô nhiễm lâu dài, khí hậu nóng, độ ẩm cao và thuộc type da dầu rất dễ nhiễm các loại vi trùng tụ cầu vàng, vi khuẩn gram âm và đặc biệt là nấm trichophyton – những nhân tố chủ yếu gây viêm nang da đầu. Sử dụng giàu gội trị gàu mạnh thường xuyên trong thời gian dài sẽ làm hại lớp ceramide và ngoài ra người có tiền sử mắc các bệnh như tiểu đường, suy thận, dùng thuốc ức chế miễn dịch dài ngày… cũng là đối tượng dễ bị nấm và vi khuẩn tấn công.
- Viêm nang lông vùng kín: bệnh do 1 số nguyên nhân như tẩy lông, sử dụng quần lót chật và mặc khi còn ẩm chưa khô hẳn hay tuyến nang lông của người đó phát triển mạnh.
- Viêm nang lông trên lưng: Nguyên nhân là do tụ cầu khuẩn, da không sạch sẽ , sử dụng áo vải kém chất lượng, thô cứng, không thấm hút mồ hôi. Bạn nên điều trị sớm tránh trường hợp để lâu ngày khiến bệnh phát triển mạnh hơn khi khỏi cũng để lại nhiều sẹo thâm mất thẩm mỹ.
Trên đây là những vùng có nguy cơ bị viêm nang lông cao nhất. Ngoài ra bệnh nhân có thể gặp viêm nang lông chân, viêm nang lông ở vùng mông hay viêm nang lông nách.
Những đối tượng có khả năng nhiễm trùng nang lông là những người sau:
- Người dùng steroid, thuốc kháng sinh để điều trị mụn trứng cá trong thời gian dài.
- Người có hệ miễn dịch suy yếu như bệnh nhân tiểu đường, leukemia và đặc biệt là HIV/AIDS.
- Hay mặc đồ chật, bó sát với chất liệu kém chất lượng.
- Đàn ông râu tóc xoăn và hay cạo, tẩy lông sai quy trình làm yếu nang lông
- Tắm bể nước nóng, nước xoáy sau đó không vệ sinh lại cho sạch sẽ.
Dấu hiệu của bệnh viêm nang lông
Bệnh có 1 số biểu hiện đặc trưng như:
- Xung quanh lỗ chân lông xuất hiện mụn nhỏ màu đỏ hoặc đầu trắng
- Khi mụn lớn bị vỡ ra nhiều nước mủ
- Ngứa ngáy, đau rát
- Xuất hiện các vết sưng
Sau vài ngày nếu tình trạng viêm không đỡ và có nguy cơ lan rộng hơn thì bạn nên đến gặp bác sĩ gia liễu để có phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Phân loại viêm nang lông
Bệnh nhiễm trùng nang lông được chia làm 2 loại sau:
- Viêm nang lông nông: là tình trạng bệnh chỉ liên quan tới một phần của nang trứng
- Viêm nang lông sâu: lúc này tình trạng viêm nghiêm trọng hơn do bệnh liên quan tới hầu hết nang
Viêm nang lông nông
- Do vi khuẩn gây nên: Vi khuẩn là tác nhân chính gây viêm nang lông và gặp ở phần lớn người mắc với biểu hiện tiêu biểu là trên da xuất hiện các vết sưng mủ màu trắng và ngứa ngáy. Tụ cầu khuẩn vốn luôn sống trên da người và chúng chỉ có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở. Lúc này chúng mới có thể gây ra các tác động xấu cho da.
- Do tắm ở bể nước nóng: Bể nước nóng có nồng độ clo và độ pH không thích hợp là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn pseudomonas phát triển. Khoảng 1 đến 2 ngày sau khi bị nhiễm loại vi khuẩn này trên da có thể xuất hiện các vết mẩn tròn, đỏ và có cảm giác ngứa ngáy.
- Do lông mọc ngược gây nên: Đây là 1 biểu hiện kích ứng da do lông mọc ngược. Loại này xuất hiện chủ yếu ở nam giới tóc xoăn cạo quá sát hoặc ở vùng kín bị cạo lông
- Do nấm gây nên: Nấm pityrosporum gây ra mụn mủ mãn tính trên da. Loại này xuất hiện chủ yếu ở vùng lưng, ngực, vai, cánh tay.
Viêm nang lông sâu
- Nhiễm trùng nang lông cằm: Xuất hiện chủ yếu ở nam giới do hoạt động cạo râu
- Nhiễm trùng nang lông gram âm: Sử dụng kháng sinh để chữa trị mụn trứng cá lâu dài có thể giúp vi khuẩn gram âm phát triển.
- Mụn: Khi nang lông bị nhiễm tụ cầu khuẩn sâu. Trên da xuất hiện các vết sưng đỏ và vùng da xung quanh có thể bị sưng theo sau đó chứa đầy mủ. Các vết sưng lớn dần cho đến khi bị vỡ kèm theo đó là cảm giác đau rát khó chịu. Nhọt độc khiến cho tình trạng viêm sâu hơn, nghiêm trọng hơn. Loại này phát triển lớn hơn thậm chí có thể để lại sẹo sau khi nhọt vỡ ra.
- Eosinophilic nhiễm trùng nang lông: Loại này thường xuất hiện ở những người mắc HIV. Mặt, lưng hay cánh tay của những người này thường có các vết loét đầy mủ, đặc biệt là chúng có khả năng lây lan ra các vùng khác, các vết loét gây cảm giác ngứa dữ dội và sau khi vết thương lành vẫn khiến vùng da đó sẫm màu hơn. Bệnh có thể do các loại nấm đặc biệt la nấm men gây nên. Tuy nhiên hiện nay vẫn chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể của dạng viêm nang lông này.
Điều trị bệnh viêm nang lông như thế nào?
Trước hết bạn nên đến gặp bác sĩ gia liễu. Tại đó bác sĩ sẽ có các phương pháp chẩn đoán chính xác nhất về tình trạng bệnh để đưa ra cách thức điều trị phù hợp.
Tùy thuộc vào mức độ biểu hiện, loại bệnh và các biện pháp tự chăm sóc tại nhà của người bệnh mà có những phương pháp điều trị khác nhau. Sau đây là 1 số phương pháp tiêu biểu để điều trị viêm nang lông.
Thuốc điều trị viêm nang lông
Nếu chỉ bị nhiễm trùng nhẹ có thể bôi kem hoặc gel chứa thuốc kháng sinh. Trong trường hợp viêm nặng hoặc tái phát có thể cần sử dụng thêm kháng sinh đường uống.
Thuốc chống nhiễm nấm gồm các dạng như kem hay dầu gội đầu. Loại này có tác dụng chính để chống nấm men phát triển. Khác với vi khuẩn loại này không sử dụng kháng sinh để điều trị.
Kem, thuốc giảm viêm. Để giảm ngứa do nhiễm trùng lỗ chân lông tăng bạch cầu ái toan nhẹ bạn có thể sử kem steroid. Đặc biệt là ở người nhiễm HIV sau khi được điều trị với thuốc kháng virus sẽ thấy tình trạng nhiễm trùng được cải thiện rõ rệt.
Các biện pháp điều trị khác
Tiểu phẫu: Để vết mụn hồi phục nhanh hơn bác sĩ có thể trích nhọt dẫn mủ ra ngoài, rồi sử dụng gạc vô trùng để che phủ vết mổ nếu nước mủ còn chảy. Biện pháp này không những cải thiện tình trạng nhanh hơn mà còn giúp giảm đau, hạn chế để lại sẹo.
Bắn laser triệt lông. Biện pháp làm loại bỏ nang lông do đó có thể hạn chế và chữa khỏi nhiễm trùng. Tuy nhiên biện pháp này thường chỉ được sử dụng khi điều trị bằng các biện pháp khác không có hiệu quả do chi phí cao và có thể kéo theo các tác dụng phụ như sẹo, phồng rộp, rụng tóc ở khu vực bắn laser.
Vệ sinh sạch sẽ: Mỗi ngày sử dụng xà phòng kháng khuẩn về sinh vùng da bị viêm 2 lần sau đó lau khô bằng khăn mềm, lưu ý tránh chà sát xước da và đặc biệt là không sử dụng chung khăn rửa.
Làm dịu da bằng kem hydrocortisone: loại kem này giúp giảm ngứa và có thể sử dụng không kê đơn.
Bảo vệ da: Khi cạo râu, lông hãy tránh vùng da đang bị nhiễm trùng.
Điều trị viêm nang lông tại nhà
Nếu bạn bị viêm nang lông nhẹ, bệnh mới xuất hiện có thể tham khảo một số cách điều trị tại nhà sau:
Kinh nghiệm trị viêm nang lông bằng muối
Ở nồng độ thích hợp, muối có công dụng sát trùng, sát khuẩn. Dân gian có một số bài thuốc sử dụng muối kết hợp với dầu dừa hay lá trầu không để trị viêm nang lông.
Trị viêm nang lông bằng bã cà phê
- Sử dụng 3 thìa bã cà phê, 1 thìa dầu ô liu và 1 thìa đường trắng.
- Bôi hỗn hợp vừa trộn lên vùng da bị viêm nang lông.
- Massage nhẹ nhàng từ 15 đến 20 phút.
- Sử dụng từ 1 đến 2 lần mỗi ngày.
Bệnh viêm nang lông có thể điều trị khỏi không?
Nếu người bệnh tuân thủ đúng nguyên tắc điều trị theo sự chỉ dẫn của bác sĩ thì bệnh viêm nang lông có thể hỏi sau một vài tuần điều trị. Tuy nhiên tình trạng viêm nhiễm hoàn toàn có thể tái phát dưới điều kiện thích hợp.
Phòng ngừa bệnh viêm nang lông như thế nào?
Ăn uống lành mạnh để nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh: Uống đủ nước ( khoảng 2 lít nước mỗi ngày ), ăn nhiều rau xanh và bổ sung thêm các loại hoa quả.
Giữ vệ sinh sạch sẽ: Các lỗ chân lông bị bịt kín bởi dầu được tiết ra suốt cả ngày dài làm ngăn cản lông phát triển lâu ngày sẽ gây viêm nhiễm. Do vậy mỗi buổi tối hãy vệ sinh da thật sạch sẽ trước khi đi ngủ để da được thư giãn và tái tạo sau 1 ngày dài.
Sử dụng mỹ phẩm phù hợp cho từng loại da và mục đích để giúp lỗ chân lông luôn được thông thoáng.
Sử dụng quần áo được may từ các loại vải mềm, nhẹ, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt, hạn chế mặc các đồ bó sát để tránh bí, nóng và mồ hôi làm bít tắc lỗ chân lông.